ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ 1843 ರಲ್ಲಿ ರಾಮ ನವಮಿಯಂದು ಉಮದಿ (ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ, ಭಾರತ)ಯಲ್ಲಿ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಕಂದೇರಾವ್ ದೇಶಪಾಂಡೆ ಆಗಿ ಜನಿಸಿದರು (1843 - 1914). ಇವರು ದೇಶಸ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರು, ದೇಶಸ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂತರು: ಹದಿಮೂರನೇ ಶತಮಾನದ ವರ್ಕಾರಿ ಸಂತ ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ, 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಂತ ಏಕನಾಥ್ ಮತ್ತು 17 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಂತ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕವಿ ಸಮರ್ತ್ ರಾಮದಾಸರು. ಭಾಗವದ್ಗೀತೆಯ ಕುರಿತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕಾಗಿ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದರು. ಏಕನಾಥ್ 16 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಏಕನಾತಿ ಭಾಗವತ್ ಎಂಬ ವಿಸ್ತೃತ ಕವನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಏಕನಾಥನ ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾವಾರ್ಥ ರಾಮಾಯಣ, ರುಕ್ಮಿಣಿ ಸ್ವಯಂವರ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತ್ಮಾ ಸುಖ ಸೇರಿವೆ. ಶಿವಾಜಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರೂ ಆಗಿದ್ದ ಸಮರ್ತ್ ರಾಮದಾಸ್ 'ದಾಸ್ಬೋಧ್' ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಕೊಟ್ನಿಸ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಅವರನ್ನು ಸಂತ ತುಕಾರಂ (1577-1650)ರ ಪುನರ್ಜನ್ಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ವರ್ಕರಿ ಸಂತ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕವಿ ಸಂತ ತುಕಾರಂ, ಆತ್ಮಭೋಧನೆಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಸರಿಸುವ ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಗಿಸಲು ನೀಲ್ವಾನಿ ಲಿಂಗಾಯತ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಆಗಿ ಮತ್ತೆ ಜನ್ಮ ಪಡೆದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇವರು ತಮ್ಮ ಗುರು ಶ್ರೀ ನಿಂಬಾರ್ಗಿಯನ್ನು ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ರಘುನಾಥ್ ಪ್ರಿಯಾ ಸಾಧು ಮಹಾರಾಜ್ ಅವರು ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮ ಮಹಾರಾಜ (ನಿಂಬರ್ಗಿ ಮಹಾರಾಜ)ರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಮತ್ತು ರಘುನಾಥ ಪ್ರಿಯಾ ಮಹಾರಾಜ್ ಅವರು ಹನುಮಾನ್ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಭಕ್ತಿ ಮಾರ್ಗ ದೇವರನ್ನು ತಲುಪುವ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವೆಂದು ರಘುನಾಥ್ ಪ್ರಿಯಾ ಮಹಾರಾಜರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟರು ಮತ್ತು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರನ್ನು ನಿಂಬಾರ್ಗಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದರು (ನಿಂಬಾರ್ಗಿ ಎಂದರೆ ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮರು ನೆಲೆನಿಂತ ಸ್ಥಳ). ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಲು ನಿಂಬಾರ್ಗಿ ಮಹಾರಾಜರು ರಘುನಾಥ ಪ್ರಿಯಾರಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು. ರಘುನಾಥ ಪ್ರಿಯಾ ಸಾಧು ಮಹಾರಾಜರು ಒಪ್ಪಿ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ನಿಂಬಾರ್ಗಿ ಮಹಾರಾಜರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದರು. ಅವರು ನಿಂಬಾರ್ಗಿ ಮಹಾರಾಜರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರೀತಿಯ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಕರುಣಾಳು ಹೃದಯದಿಂದ, ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ತನ್ನ ಸದ್ಗುರು ಮತ್ತು ದೇವರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದನು. ಭಾವೂಸಾಹೇಬರ ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು ದೇಶಪಾಂಡೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಉಮದಿಕರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಜನರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರನ್ನು ತುಂಬಾ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಇಲ್ಲದೆ 18 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸತತವಾಗಿ ನಿಂತುಕೊಂಡೆ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿದರು. ನಿಂಬರ್ಗಿ ಮಹಾರಾಜರ ನಂತರ, ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರವಚನಗಳನ್ನು, ಅನೇಕ ಜನರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರೀತಿಯ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜ್.
ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮ ಮಹಾರಾಜರ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಹಳ್ಳದ ಆಚೆಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಗೊರವರ ಒಡೆತನದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಸಮಾಧಿ ಮೇಲೆ ಅಂದು ಜಮೀನು ಮಾಲೀಕರು ಬಂದು ಒಡ್ಡನ್ನು ಹಾಕಿದಾಗ, ಅಸ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಪ್ರಸಂಗ ಬರಲು 1900ರವರೆಗೆ ಅಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಅವರ ಅಸ್ಥಿಗಳನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿ, ಒಂದನ್ನು ನಿಂಬರಗಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಬೇರೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಇನ್ನೊಂದನ್ನು ಉಮದಿಯ ಭಾವುಸಾಹೇಬ ಮಹಾರಾಜರವರು ಇಂಚಗೇರಿಗೆ ಒಯ್ದು, 1903ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲೊಂದು ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ನಿಂಬರಗಿಯಲ್ಲಿಯ ಸಮಾಧಿಯ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀ ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರರಿಂದ 1926-27ರಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕಗುಡಿಯೂ 1929ರ ಚೈತ್ರದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗವೂ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಸಮಾಧಿಯ ಮುಂಬದಿಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವನಾಗರೀ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಸದ್ಗುರು ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮ ಮಹಾರಾಜ ಎಂದು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಮಹಾರಾಜರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿಯ ವೇಳೆ ಚೈತ್ರಶುದ್ಧ ನವಮಿಯಿಂದ ತ್ರಯೋದಶಿಯವರೆಗೆ ಸಪ್ತಾಹವೂ ಜರುಗುತ್ತದೆ.
ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಗುರುಡಿಯೊ ರಾನಡೆ ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪಿಪಿಲಿಕಾ ಮಾರ್ಗ, "ಇರುವೆಗಳ ದಾರಿ" (ಧ್ಯಾನದ ವಿಧಾನ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜ್ ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರ ಶಿಷ್ಯರಾದ ನಿಸರ್ಗದತ್ತ ಮಹಾರಾಜ್ ಮತ್ತು ರಂಜಿತ್ ಮಹಾರಾಜರ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ವಿಹಂಗಮ್ ಮಾರ್ಗ, "ಬರ್ಡ್ಸ್ ವೇ", ಸ್ವಯಂ ಅನ್ವೇಷಣೆಯ ನೇರ ಮಾರ್ಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ನಾಮ-ಯೋಗ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಾಮ-ಯೋಗ ಹೆಸರನ್ನು ಪುಸ್ತಕದ ಸಂಕಲನಕಾರರು ಮತ್ತು ಅನುವಾದಕರು ಇಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಸ್ವತಃ ಇದನ್ನು ಜ್ಞಾನ ಮಾರ್ಗ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಮೂಲತಃ ಉಮದಿಯ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ ಮಹಾರಾಜರು ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಸ್ಟಾಂಪ್ ವೆಂಡರ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಗದಪತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆದುಕೊಟ್ಟು ಜನರಿಂದ ಅಲ್ಪಸಂಭಾವನೆ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಮ್ಮೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಜ್ಜಿಯ ರೋಗಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿ ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗ ಗುರುಗಳಾದ ಗುರುಲಿಂಗಜಂಗಮ ಮಹಾರಾಜರು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ‘ಒಂದು ಮುಳ್ಳು ನೆಟ್ಟರೂ ಅದು ನಿನ್ನ ಯಾವ್ಯಾವ ಗುಣಕ್ಕಾಗಿ ನೆಟ್ಟಿರಬಹುದು ಎಂದು ವಿಚಾರಿಸಿಕೋ’ ಎಂದಿದ್ದರು. ತಾನು ಯಾವುದೋ ಅಪಕೃತ್ಯವೆಸಗಿದುದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ರೋಗ ತನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದು ಮನವರಿಕೆಯಾಯಿತು. ಅನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಕಜ್ಜಿ ವಾಸಿಯಾಯಿತು. 1903ರಲ್ಲಿ ಗುಣವಾಗದ ಕಾಯಿಲೆ ಕಾಡಿತು. ನನ್ನ ಆಯಸ್ಸು ಅರವತ್ತು ವರ್ಷ. 1903ಕ್ಕೆ ಅರವತ್ತು ತುಂಬಿತು. ಇನ್ನು ದೇಹತ್ಯಾಗ ಮಾಡುವೆ ಎಂದರು. ಆಗ ಶಿಷ್ಯರು, ನೀವಿನ್ನೂ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬದುಕಬೇಕೆಂದು ಬೇಡಿಕೊಂಡರಂತೆ. ಅನಂತರ ಭಾವೂಸಾಹೇಬರು ತಮ್ಮ ಆಯುಷ್ಯವನ್ನು 10 ವರ್ಷ ವರ್ಧಿಸಿಕೊಂಡು ೧೯೧೪ರಲ್ಲಿ ದೇಹತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು.
ಶಿಷ್ಯ ಪರಂಪರೆ
ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜ್: ಸದ್ಗುರು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜ್, ನಿಜವಾದ ಪದದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಶಿಷ್ಯರಿಗೆ ರಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ಬೀಜಾಪುರದ ಇಂಡಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಜಿಗಜಿವನಿ ಇವರ ಹುಟ್ಟೂರು. ತಮ್ಮ ಯೌವನದಲ್ಲಿಯೇ ಇವರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಸದ್ಗುರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಂದ ನಾಮ ಮಂತ್ರದ ಆಶೀರ್ವದ ಪಡೆದು, ಗುರುವಿನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಧ್ಯಾನದಿಂದ ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದರು, ಗುರುವಿನಿಂದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಹರಡುವ ಆದೇಶವನ್ನು ಪಡೆದು ಅದನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಕಾಲಾನಂತರ ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ತರಿಗೆ ರಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಮಾರ್ಗ ಹರಡಲು ದೂರದವರೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಸಾಧಕರಿಗೆ ನಾಮ ಮಂತ್ರದ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ. ಗುರುದೇವ್ ರಾನಡೆ ಕೂಡ ಅವರ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಅವರಿಂದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಪಡೆದರು. ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಮತ್ತು ಗುರುದೇವ್ ರಾನಡೆ ಅವರು ಸದ್ಗುರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅಂಬುರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು 1933 ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು (೧೮೫೭ ರಿಂದ ೧೯೩೩).
ಡಾ.ಆರ್.ಡಿ.ರಾನಡೆ: ಗುರುದೇವ್ ಎಂದು ಅವರ ಆಪ್ತ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಡಾ. ಆರ್.ಡಿ.ರಾನಡೆ (೩ ಜುಲೈ ೧೮೮೬ ರಿಂದ ೬ ಜೂನ್ ೧೯೫೭) ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ 'ಜಮಖಂಡಿ' ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ತಮ್ಮ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ದಿಶೆಯಿಂದಲೂ ಇವರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ನಂತರ, ಪೂನಾದ ಫರ್ಗುಸ್ಸನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಲಹಾಬಾದ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಿಂಬಾಳದಲ್ಲಿ ಅವರ 'ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ವಿದ್ಯಾಪೀಠ' ಅಥವಾ 'ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ'ದ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಆಳವಾದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕರ್ತೃತ್ವವು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಿಸುವ ಅವರ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನದ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. ಮರಾಠಿ, ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದ ಕೃತಿಗಳು ಅವರ ಆಳವಾದ ಅಧ್ಯಯನ, ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭಾವದ ಪ್ರತೀತವಾಗಿವೆ. ಅವರು 1957 ರಲ್ಲಿ ಕಾಲವಾದರು. ಅವರ ಪವಿತ್ರ ಸಮಾಧಿ ನಿಂಬಾಳದ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಭಕ್ತರು ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.
ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು: ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ಜಮಖಂಡಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹತ್ತಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಚಿರಪರಿಚಿತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಜನರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಮೃದ್ಧ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನದತ್ತ ಒಲವು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ, ಭಗವತ್, ದಾಸ್ಬೋಧ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಸದ್ಗುರುಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದವಿಲ್ಲದೇ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಕಷ್ಟ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಅವರ ಹೃದಯ ಸದ್ಗುರುವಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮಾನವ ಜೀವನದ ಅಪೂರ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಈ ಘಟನೆಯು ಅವನನ್ನು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಸ್ವಯಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸದ್ಗುರುವಿನ ಕೃಪೆಯಲ್ಲಿಯ ನಂಬಿಕೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿತು. ಇದು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನದ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಿತು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಆಸ್ಥೆ ದೂರವಾಯಿತು. ವ್ಯಕ್ತಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ ಗುರುವಿನ ದರ್ಶನವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಂತೆ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ತಮ್ಮ ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಸ್ಥಳವಾದ ಜಮಖಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದರು.
ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ತನ್ನ ಸದ್ಗುರುಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ ಕೂಡಲೇ ಅವನು ಭಾವಪರವಶತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದನು, ಹೃದಯದ ಬೇಗುದಿ ಮಾಯವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅನಿರ್ವಚನೀಯ ಆತ್ಮಸಂತೋಷವು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಆಳಿತು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಂದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ದೀಕ್ಷೆ ಪಡೆದ ನಂತರ ತಡಮಾಡದೆ ಅವರು ಜಪ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದರು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಸದ್ಗುರುವಿನ ಸೂಚನೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಜನರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಜನರ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸೂಕ್ತ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಜೀವನದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು, ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಹೊಂದಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಅವರ ಪಾದಕಮಲಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ದೇವರ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಂದ ಅನೇಕ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಆತ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ನಂದೇಶ್ವರದ ಶ್ರೀ ಬಾಲ್ಕೃಷ್ಣ ಮಹಾರಾಜರು ಒಬ್ಬರು. ಹೀಗೆ ಭಗವಂತನ ನಾಮ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಹರಡಿ ಗಿರಿಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು 17 ಫೆಬ್ರವರಿ 1934 ರಂದು (ಮಾಘ ಶುದ್ದ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು) ಶ್ರೀ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಪುಣ್ಯ ತಿಥಿಸಪ್ತಾಹ ಪೂರೈಸಿ ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಇಂಚಗೇರಿ ಮಠದಲ್ಲಿ ದೇಹಬಿಟ್ಟರು.
ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು: ಬಿಜಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ ಇಂಡಿ ತಾಲೂಕಿನ ಹೊರ್ತಿ ಗ್ರಾಮದ ಶುಕ್ಲಯಜುರ್ವೇದಿಯ, ಕೌಂಡಿಣ್ಯ ಗೋತ್ರದ ಮಾಧವರಾವ್ ಕುಲಕರ್ಣಿ ಹಾಗೂ ಜೀವೂ ಬಾಯಿ ಎಂಬ ಸಾತ್ವಿಕ ದಂಪತಿಗಳ ಉದರದಿಂದ ಶ್ರೀಮುಖ ನಾಮ ಸಂವತ್ಸರ ಇಸ್ವಿ 1873 ಚೈತ್ರ ಶುದ್ಧ ನವಮಿಯಂದು ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರ ಜನನವಾಯಿತು. ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು ಹೊರ್ತಿ ಹಾಗೂ ಬಿಜಾಪುರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸಿದರು. ಕನ್ನಡ, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಮರಾಠಿ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಭಾಷಾ ವಿಶಾರದರಾಗಿದ್ದ ಮಹಾರಾಜರು ಕವಿತಾ ರಚನೆ ಹಾಗೂ ಲೇಖನ ಕಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ನಿಪುಣರಾಗಿದ್ದರು. ಗಂಗಾತಾಯಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮದುವೆಯಾಗಿ ತುಂಬಿದ ಸಂಸಾರವನ್ನು ಪಡೆದುದಲ್ಲದೆ; ಮಾಮಲೇದಾರ, ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಸಿಂದಗಿ ಬಿಜಾಪುರ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ 23 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಸೇವೆಗೈದು, 1915ರಲ್ಲಿ ನೌಕರಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ ಮುಂದಿನ ಜೀವನವನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆ, ಭಕ್ತಿ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮುಡಿಪಿಟ್ಟರು.
ಉಮದಿಯ ಶ್ರೀ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ ಮಹಾರಾಜರಿಂದ ಮಂತ್ರೋಪದೇಶ ಪಡೆದು, ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸಾರ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ಜ್ಞಾನ ಸಂಪಾದನೆ ಮತ್ತು ರಾಜಯೋಗ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗೈದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗುರುವಿನಿಂದ 'ನೇಮದದರಾಜ'ನೆಂಬ ಗೌರವ ಪ್ರಾಪ್ತವಾದರೆ; ಗುರುಬಂಧುಗಳು, ಆತ್ಮೀಯ ವಲಯ ಶಿಷ್ಯ ಬಳಗದಲ್ಲಿ 'ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು' ಎನ್ನುವ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರರಾದರು. ಬರಡೋಲ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಸಾಧನೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ 'ಬರಡೋಲ ಮಹಾರಾಜರು' ಎಂಬ ಉಪಾಧಿಯಿಂದಲೂ ಸಂಬೋಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಸಾಧನಕ್ಷೇತ್ರ ತಡವಲವನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬಿಜಾಪುರ, ಸಿಂದಗಿ, ಸೊಲ್ಲಾಪುರ, ಪುಣೆ, ತಾಳಿಕೋಟೆ, ಮೈಲಾರೇಶ್ವರ, ಪಾತ್ರಿ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಜನಸಮುದಾಯವನ್ನು ಭಕ್ತಿ ಮಾರ್ಗಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಪ್ರಕಾಶ ಎನ್ನುವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ನಡೆಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಗುರುವಿನೊಂದಿಗೆ ಅವರು ನಡೆಸಿದ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರಗಳು ಅವರ ವಿದ್ವತ್ತು, ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಚಿಂತನೆಯ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ಸಾರುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ 64 ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರತಿಭಾಸಂಪನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಗೊಳಿಸುತ್ತಾ ದೇಹದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾವಗಳನ್ನು ತೊರೆದು ಈಶ್ವರನಾಮ ಸಂವತ್ಸರ ಆಷಾಢಾ ವದ್ಯ ಪಂಚಮಿ ಬುಧವಾರ ದಿನಾಂಕ 28/7/1937ರ ರಾತ್ರಿ ಬಿಜಾಪುರದಲ್ಲಿ ಮೃತರಾದರು. ಅವರ ಆತ್ಮೀಯ ಶಿಷ್ಯರಾದ ರಂಗರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು ಸಮರ್ಪಣಾಭಾವದಿಂದ 1942ನೇ ಇಸ್ವಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಜಾಪುರದಿಂದ 30 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದ (ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಕುಕ್ಕಟಿಮುನಿ ಆಶ್ರಮವಾಗಿದ್ದ) ಈಗಿನ ಕೂಪಕಡ್ಡಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರ ರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರ ಅಸ್ಥಿಯುಕ್ತ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಹೀಗೆ ಭಕ್ತಿ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾದ ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕೂಪಕಡ್ಡಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವೊಂದರ ಉದಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು (1888-1936): ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ನಾಥ ಪರಂಪರೆಗೆ ಸೇರಿದ ಇಂಚಗಿರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರು ಶ್ರೀ ನಿಸರ್ಗದತ್ತ ಮಹಾರಾಜ್, ಶ್ರೀ ರಂಜಿತ್ ಮಹಾರಾಜ್, ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರ ಗುರುಗಳಾಗಿದ್ದರು.
ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ 1888 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸೋಲಾಪುರದ ಪಾತ್ರಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ತುಂಬಾ ಬುದ್ಧಿವಂತನಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವಿಸ್ಲೇಶಣೆ ಹಾಗೂ ವಿಚಾರವಂತಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. 1906 ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಇಂಚಗಿರಿ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಅವರ ಗುರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರಿಂದ ಮಂತ್ರ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ಶ್ರೀ ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಸಮಕಾಲೀನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.1920 ರಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರು ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ನಿಧನದ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ವೇಗದ ಮಾರ್ಗವಾದ "ಬರ್ಡ್ಸ್ ಪಾತ್" ಅನುಸರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರ ಸಹ-ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರು "ಬರ್ಡ್ಸ್ ಪಾತ್" ಮೂಲಕ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಹೊಂದುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು.
ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ನವೆಂಬರ್ 9, 1936 ರಂದು ತಮ್ಮ 48 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ದೇಹ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಬೋಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಅನೇಕ ಶಿಷ್ಯರು ಆತ್ಮಪ್ರಕಾಶವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಸಮಾಧಿ ದೇಗುಲ ಇಂದು ಮುಂಬೈನ ವಾಕೇಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಬಂಗಾಂಗದಲ್ಲಿದೆ.
ಗಣಪತ್ ರಾವ್ ಮಹಾರಾಜ್ ಕಣ್ಣೂರು (1909-2004), 1909 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18 ರಂದು ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ದಿನದಂದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಿಜಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾಮವಾದ ಕಣ್ಣೂರು ಎಂಬಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮತಿ ಸರಸ್ವತಿಬಾಯಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಶಿವರಾಂ ಪಂತ್ ಕಣ್ಣೂರು ಅವರ ಮಗನಾಗಿ ದೇಶಸ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಬಿಜಾಪುರದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದರು. ಅವರು 1932 ರಲ್ಲಿ ಪುಣೆಯ ಫರ್ಗುಸ್ಸನ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ (ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ) ಪದವಿ ಪಡೆದರು, ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ, ಕಣ್ಣೂರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರ ಒಲವು ಇತ್ತು. 13 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಿ ಆಶೀರ್ವದಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಸಾಧನೆಯ ಹಾದಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು.
ಮಹಾರಾಜ್ ತನ್ನ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು: ನಿಲುವಂಗಿಯನ್ನು ಧರಿಸುವುದು, ಸಾಧನದ ಕಡೆಗೆ ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಜೀವನದ ಏಕೈಕ ಉದ್ದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು, ಹಣವನ್ನು ಮುಟ್ಟದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುವುದು. ಅವರ ಶಿಷ್ಯರು ಆಡುಂಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ನದಿಯ ದಂಡೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು ಗುರುವಿನ ಆದೇಶದಂತೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ತಪಸ್ಸು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಅವರು ಯಾವುದೇ ಸೇವೆ ಅಥವಾ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳದಂತೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದರು. ಶ್ರೀ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜರು 1936 ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರ, ಶ್ರೀ ಗಣಪತ್ ರಾವ್ ಮಹಾರಾಜರು ತಮ್ಮ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಲ್ಲಿ ದೃಢವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮದ್ ದಾಸ್ಬೋಧ್, ಭಗವತ, ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸದ್ಗುರು ನೀಡಿದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು ಮತ್ತು 60 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲ ಶಾಂತಿ ಕುಟೀರ್ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ 95 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 20, 2004 ರಂದು, ಅವರು ಬಿಜಾಪುರದ ಕಣ್ಣೂರು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
ಅದ್ವೈತದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿಯೇ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಅದರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಜನರಿಗೆ ಬೋಧಿಸುವುದು ಅವರ ಜೀವನದ ಧ್ಯೇಯವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಉನ್ನತ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ, ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವಾದ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಧರ್ಮದ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲಾ ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಅಪಾರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರ ಪ್ರೀತಿ, ಶಾಂತಿಯುತ ಸ್ವಭಾವ ಮತ್ತು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಪ್ರವಚನಗಳಿಂದ ಜನರು ತಕ್ಷಣ ಆಕರ್ಷಿತರಾದರು, ಅವರ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದವರೆಲ್ಲರೂ ಅವರ ಸರಳತೆ, ನಿಸ್ವಾರ್ಥತೆ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಸೆಳವುಗಳಿಂದ ತುಂಬಾ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಶಾಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ" ಎಂದು ಗೌರವದಿಂದ ಕರೆದರು. ಅವರ ಬೋಧನೆಯ ಸಾರ ಅಹಮ್ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಮಿ, "ನಾನು ಬ್ರಹ್ಮ", ಆತ್ಮವು ಸರ್ವೋಚ್ಚ - ಬ್ರಹ್ಮ.
ಶಿವಲಿಂಗವ್ವ ಅಕ್ಕಾ(1867-1930): ಜಾಟ್ ಹಳ್ಳಿಯ ಮಹಾನ್ ಅವಧೂತ ಮಹಿಳೆ. ಈಕೆ ಉಮದಿಯ ಭಾವೂಸಾಹೇಬ್ ಮಹಾರಾಜರ ಶಿಷ್ಯೆ. ತನ್ನ ಯೌವನದಲ್ಲಿ ಮಗನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಈಕೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಕೆಯತ್ತ ವಾಲುತ್ತಾಳೆ. ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವ್ವ ಅನೇಕ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾಳೆ. ದೈವ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ಈಕೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಕ್ತರು ಮಂತ್ರ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಇಂಚಗಿರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಇಂಚಗಿರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪೌರಾಣಿಕ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ ಇದು ನಾಥ ಪರಂಪರೆಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಇಂಚಗಿರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಆದಿಗುರು ಶ್ರೀ ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ದತ್ತಾತ್ರೇಯರು ನವನಾಥರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೇಯನ್ನು ನೀಡಿ ನವನಾಥ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆ ನವನಾಥರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು 7 ಅಥವಾ 8 ನೇ ನವನಾಥರಾದ ರೇವಾನಾಥ್. ಮಹಾ ತಪಸ್ವಿಯಾದ ರೇವನಾಥರು ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಸಿದ್ಧಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಸಿದರು, ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸಿಗುವಂತಹ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತಿಂದು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಅವರು ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು, "ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದವನು".
ರೇವನಾಥರು ಕ್ರಿ.ಶ 7 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಮಠ (ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಪೀಠ)ವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ರಿ.ಶ. 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಲಿಂಗಾಯತ ಅರ್ಚಕನು ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದಾಗ ಅದು ಕನೇರಿ ಮಠವಾಯಿತು, ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಿದ್ಧಗಿರಿ ಮಠ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕನ್ಹೇರಿ ಗ್ರಾಮದ ಸಿದ್ಧಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ (ಕಾರ್ವೀರ್ ತಹಸಿಲ್, ಕೊಲ್ಹಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ).
ಮೂಲ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸುತ್ತಲೂ ಸಿದ್ಧಗಿರಿ ಮಠವನ್ನು ಶೈವ-ಲಿಂಗಾಯತ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಶಿವ ದೇವಾಲಯವನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಇದೊಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಆಗಿದೆ. 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಪೀಠ (ಮಠ)ವು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಲಿಂಗಾಯತ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಬಸವೇಶ್ವರನ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಇದು ಲಿಂಗಾಯತ ಶೈವ ಸಮುದಾಯದ ಮುಖ್ಯ ಕುಲದೇವತೆ ಆಗಿದೆ, ಈ ಮಠದ ಪ್ರಭಾವವು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೂ ಮೀರಿ ಹರಡಿದೆ.
ರೇವನಾಥರು ಸಂತ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ (1275–1296)ರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಸಂತ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರರನ್ನು ಜ್ಞಾನದೇವ, ಕಾಡಸಿದ್ಧ ಅಥವಾ ಕಾಡ-ಸಿದ್ಧೇಶ್ವರ ಮಹಾರಾಜ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಂತ, ಕವಿ, ದಾರ್ಶನಿಕ ಮತ್ತು ನಾಥ್ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಯೋಗಿ. ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಭಾವಾರ್ಥ ದೀಪಿಕಾ (ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಇದನ್ನು "ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ" ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ), ಮತ್ತು ಅಮೃತನುಭವ್ ಅನ್ನು ಮರಾಠಿ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
(ವಿ.ಸೂ.:ಬ್ಲಾಗ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮ ಮಹಾರಾಜರ ಲೇಖನ ಓದಿ)
ಮೂಲ: ಆನ್ಲೈನ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ
